Informacja Powiatowego Lekarza Weterynarii w Obornikach o wzrastającym ryzyku szerzenia się epidemicznej biegunki świń (PED)
Powiatowy Lekarz Weterynarii w Obornikach w związku z pismem Głównego Lekarza Weterynarii nr GIWz-402-25/2015 informuje o wzrastającym ryzyku szerzenia się epidemicznej biegunki świń – ang. Porcine Epidemic Diarrea (PED) w Europie.
W związku z powyższym zalecane jest, aby hodowcy świń oraz podmioty zajmujące się zarobkowo przewozem zwierząt zwrócili szczególną uwagę na przesyłki świń, w szczególności prosiąt i warchlaków wśród których zanotowano istotnie zwiększoną liczbę padnięć. Ponadto hodowcy oraz podmioty zajmujące się zarobkowym przewozem zwierząt powinni dołożyć wszelkich starań, aby środki transportu którymi przewożone są zwierzęta były oczyszczane i dezynfekowane z zachowaniem zasad i procedur zapewniających skuteczność przeprowadzania tych zabiegów. Dotychczas występowanie epidemicznej biegunki świń zostało potwierdzone w następujących krajach Unii Europejskiej: Holandia, Niemcy, Austria. Choroba ta nie podlega obowiązkowi zwalczania ani rejestracji zgodnie z ustawą z dnia 11 marca 2004r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt (Dz. U. z 2014r. poz. 1539), jednak może ona powodować istotne straty w hodowli świń.
Informacje dotyczące epidemicznej biegunki świń – ang. Porcine Epidemic Diarrea (PED):
Posiadacze świń powinni dążyć do zabezpieczenia stad świń przed tą chorobą, w tym w szczególności poprzez przestrzeganie zasad dobrej praktyki hodowlanej i zasad bioasekuracji w gospodarstwach, a także poprzez zaopatrywanie się w pasze oraz nowe zwierzęta pochodzące z pewnych źródeł i od sprawdzonych dostawców. Jednocześnie w przypadku stwierdzenia znacznej liczby upadków prosiąt lub warchlaków oraz wystąpienia objawów klinicznych lub zmian anatomopatologicznych mogących wskazywać na występowanie PED zaleca się przeprowadzenie badań w kierunku tej choroby. Zgodnie z wytycznymi przekazanymi przez Głównego Lekarza Weterynarii zadanie to powinno być finansowane zgodnie z art. 12 ust. 3 pkt 2 ustawy z dnia 29 stycznia 2004r. o Inspekcji Weterynaryjnej (Dz. U. z 2010r., Nr 112, poz. 744 ze zm.), który stanowi, że w budżetach wojewodów wyodrębnia się środki przeznaczone na badania kontrolne zakażeń zwierząt.
Jednocześnie informuję, że istnieje możliwość wykrycia materiału genetycznego wirusa metodą PCR w Państwowym Instytucie Weterynaryjnym – Państwowym Instytucie Badawczym w Puławach. Do badań należy przesłać próbki kału lub zawartość jelit (nie mniej niż 10 ml) lub wycinki jelita czczego, okrężnicy lub krętego (co najmniej 10-15 cm), w celu przebadania ich z wykorzystaniem metody PCR. Próbki powinny być pobrane od padłych prosiąt lub warchlaków niezwłocznie (tj. w ciągu kilku minut po padnięciu prosiąt lub warchlaków), lub od nieleczonych świń, u których stwierdzono ostre objawy choroby (biegunkę), w okresie pierwszych 24 godzin od wystąpienia objawów. Próbki powinny zostać schłodzone (nie zamrożone) oraz przesłane do Zakładu Chorób Świń Państwowego Instytutu Weterynaryjnego – Państwowego Instytutu Badawczego w Puławach. Nie należy przesyłać do badań całych zwłok świń.
Zagadnienie dotyczące epidemicznej biegunki świń było przedmiotem obrad Rady Sanitarno-Epizootycznej. Podczas posiedzenia, które odbyło się dnia 22.01.2015r. wskazano na duże prawdopodobieństwo, iż zakażenia wirusem PED występują również w Europie Wschodniej, ale podkreślono, że jest to inny typ wirusa od występującego w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej. Zwrócono uwagę, że opracowanie i wprowadzenie na rynek szczepionki pomogłoby w przeciwdziałaniu dalszego rozprzestrzeniania się wirusa epidemicznej biegunki świń. Podkreślono, że w Stanach Zjednoczonych dopuszczono tymczasowo stosowanie szczepionki przeciwko tej chorobie. Rada Sanitarno-Epizootyczna zaleciła również analizowanie sytuacji epizootycznej w rejonach państw – miejsc pochodzenia świń przywożonych do Polski w ramach handlu wewnątrzwspólnotowego, pod kątem występowania epidemicznej biegunki prosiąt, przed dokonaniem zakupu świń. Wskazane zostało również, że należy rygorystycznie przestrzegać zasad profilaktyki nieswoistej w gospodarstwach.
Ponadto informuję, że w następstwie doniesień na temat pojawienia się w Ameryce Północnej nowej koronawirusowej choroby jelitowej świń wywoływanej nowo występującymi alfakoronawirusami świń w tym wirusem epidemicznej biegunki świń i nowym deltakoronawirusem świń, w dniu 10 lipca 2014r. zostało przyjęte rozporządzenie wykonawcze Komisji(UE) 750/2014/EU w sprawie środków ochronnych związanych z epidemiczną biegunką świń odnośnie warunków dotyczących zdrowia zwierząt w zakresie wprowadzania świń do Unii. Ww. rozporządzenie wykonawcze ustanawia środki ochronne w odniesieniu do wprowadzania do Unii Europejskiej przesyłek świń do celów hodowli i produkcji, pochodzących z obszarów, na których występuje choroba powodowana przez te wirusy, tak aby zapewnić wypełnienie niezbędnych gwarancji w gospodarstwie pochodzenia zwierząt oraz zapobiec wprowadzeniu choroby do Unii. Wspomniane środki ochronne miały być stosowane do dnia 12 stycznia 2015r. Jednakże w związku z opinią Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) sporządzoną dnia 31 października 20104r. i uzupełnioną 16 stycznia 2015r., wskazującą, że zakażone zwierzęta, ich odchody, pasza i przedmioty zanieczyszczone odchodami stanowią matryce, za pośrednictwem których wirusy te są przenoszone oraz informującą, że od momentu przyjęcia rozporządzenia wykonawczego 750/2014/UE sytuacja epidemiologiczna w państwach trzecich (m.in. w Stanach Zjednoczonych) nie zmieniła się pod względem ryzyka rozprzestrzeniania się tych jelitowych koronawirusów świń, w dniu 8 grudnia 2014r. przyjęte zostało rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 1306/2014/EU zmieniające rozporządzenie wykonawcze (UE) nr 750/2014 poprzez przedłużenie okresu stosowania środków ochronnych w odniesieniu do epidemicznej biegunki świń (Dz. Urz. EU L 351 z dnia 9.12.20104), które przedłużyło obowiązywanie niniejszych środków ochronnych do końca października 2015r.
W związku z powyższym zalecane jest, aby hodowcy świń oraz podmioty zajmujące się zarobkowo przewozem zwierząt zwrócili szczególną uwagę na przesyłki świń, w szczególności prosiąt i warchlaków wśród których zanotowano istotnie zwiększoną liczbę padnięć. Ponadto hodowcy oraz podmioty zajmujące się zarobkowym przewozem zwierząt powinni dołożyć wszelkich starań, aby środki transportu którymi przewożone są zwierzęta były oczyszczane i dezynfekowane z zachowaniem zasad i procedur zapewniających skuteczność przeprowadzania tych zabiegów. Dotychczas występowanie epidemicznej biegunki świń zostało potwierdzone w następujących krajach Unii Europejskiej: Holandia, Niemcy, Austria. Choroba ta nie podlega obowiązkowi zwalczania ani rejestracji zgodnie z ustawą z dnia 11 marca 2004r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt (Dz. U. z 2014r. poz. 1539), jednak może ona powodować istotne straty w hodowli świń.
Informacje dotyczące epidemicznej biegunki świń – ang. Porcine Epidemic Diarrea (PED):
- jest to choroba wirusowa, wywoływana przez koronawirus będący ssRNA wirusem o dużej zdolności do częstych mutacji, a tym samym powstawania nowych szczepów,
- choroba ta występuje tylko u świń, nie jest zoonozą. W jej przebiegu stwierdza się głównie objawy kliniczne ze strony układu pokarmowego. Najczęściej występujące objawy to: okresowo występująca biegunka (tuczniki), depresja i utrata apetytu (lochy), wodnista biegunka, wymioty (prosięta). Najbardziej wrażliwe są prosięta, u których śmiertelność może dochodzić nawet do 100%, mniejszy procent upadków stwierdza się wśród warchlaków, natomiast u macior i tuczników upadki zazwyczaj nie są odnotowywane,
- sekcyjnie stwierdza się zmiany w obrębie nabłonka błony śluzowej jelit, zniszczone kosmki jelitowe, błona śluzowa jelit jest przezroczysta. Jelita niejednokrotnie są rozdęte i przekrwione,
- wirus wykazuje tendencje do szybkiego rozprzestrzeniania się. Może być przenoszony wraz z przemieszczanymi zwierzętami, poprzez środki transportu zwierząt lub pasz,
- wirus występujący od lat 70-tych w Europie różni się od wirusa wykrytego w Ameryce Północnej oraz w Azji. Istnieją jednak doniesienia naukowe, że wirusy te mogą uodparniać świnie krzyżowo.
Posiadacze świń powinni dążyć do zabezpieczenia stad świń przed tą chorobą, w tym w szczególności poprzez przestrzeganie zasad dobrej praktyki hodowlanej i zasad bioasekuracji w gospodarstwach, a także poprzez zaopatrywanie się w pasze oraz nowe zwierzęta pochodzące z pewnych źródeł i od sprawdzonych dostawców. Jednocześnie w przypadku stwierdzenia znacznej liczby upadków prosiąt lub warchlaków oraz wystąpienia objawów klinicznych lub zmian anatomopatologicznych mogących wskazywać na występowanie PED zaleca się przeprowadzenie badań w kierunku tej choroby. Zgodnie z wytycznymi przekazanymi przez Głównego Lekarza Weterynarii zadanie to powinno być finansowane zgodnie z art. 12 ust. 3 pkt 2 ustawy z dnia 29 stycznia 2004r. o Inspekcji Weterynaryjnej (Dz. U. z 2010r., Nr 112, poz. 744 ze zm.), który stanowi, że w budżetach wojewodów wyodrębnia się środki przeznaczone na badania kontrolne zakażeń zwierząt.
Jednocześnie informuję, że istnieje możliwość wykrycia materiału genetycznego wirusa metodą PCR w Państwowym Instytucie Weterynaryjnym – Państwowym Instytucie Badawczym w Puławach. Do badań należy przesłać próbki kału lub zawartość jelit (nie mniej niż 10 ml) lub wycinki jelita czczego, okrężnicy lub krętego (co najmniej 10-15 cm), w celu przebadania ich z wykorzystaniem metody PCR. Próbki powinny być pobrane od padłych prosiąt lub warchlaków niezwłocznie (tj. w ciągu kilku minut po padnięciu prosiąt lub warchlaków), lub od nieleczonych świń, u których stwierdzono ostre objawy choroby (biegunkę), w okresie pierwszych 24 godzin od wystąpienia objawów. Próbki powinny zostać schłodzone (nie zamrożone) oraz przesłane do Zakładu Chorób Świń Państwowego Instytutu Weterynaryjnego – Państwowego Instytutu Badawczego w Puławach. Nie należy przesyłać do badań całych zwłok świń.
Zagadnienie dotyczące epidemicznej biegunki świń było przedmiotem obrad Rady Sanitarno-Epizootycznej. Podczas posiedzenia, które odbyło się dnia 22.01.2015r. wskazano na duże prawdopodobieństwo, iż zakażenia wirusem PED występują również w Europie Wschodniej, ale podkreślono, że jest to inny typ wirusa od występującego w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej. Zwrócono uwagę, że opracowanie i wprowadzenie na rynek szczepionki pomogłoby w przeciwdziałaniu dalszego rozprzestrzeniania się wirusa epidemicznej biegunki świń. Podkreślono, że w Stanach Zjednoczonych dopuszczono tymczasowo stosowanie szczepionki przeciwko tej chorobie. Rada Sanitarno-Epizootyczna zaleciła również analizowanie sytuacji epizootycznej w rejonach państw – miejsc pochodzenia świń przywożonych do Polski w ramach handlu wewnątrzwspólnotowego, pod kątem występowania epidemicznej biegunki prosiąt, przed dokonaniem zakupu świń. Wskazane zostało również, że należy rygorystycznie przestrzegać zasad profilaktyki nieswoistej w gospodarstwach.
Ponadto informuję, że w następstwie doniesień na temat pojawienia się w Ameryce Północnej nowej koronawirusowej choroby jelitowej świń wywoływanej nowo występującymi alfakoronawirusami świń w tym wirusem epidemicznej biegunki świń i nowym deltakoronawirusem świń, w dniu 10 lipca 2014r. zostało przyjęte rozporządzenie wykonawcze Komisji(UE) 750/2014/EU w sprawie środków ochronnych związanych z epidemiczną biegunką świń odnośnie warunków dotyczących zdrowia zwierząt w zakresie wprowadzania świń do Unii. Ww. rozporządzenie wykonawcze ustanawia środki ochronne w odniesieniu do wprowadzania do Unii Europejskiej przesyłek świń do celów hodowli i produkcji, pochodzących z obszarów, na których występuje choroba powodowana przez te wirusy, tak aby zapewnić wypełnienie niezbędnych gwarancji w gospodarstwie pochodzenia zwierząt oraz zapobiec wprowadzeniu choroby do Unii. Wspomniane środki ochronne miały być stosowane do dnia 12 stycznia 2015r. Jednakże w związku z opinią Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) sporządzoną dnia 31 października 20104r. i uzupełnioną 16 stycznia 2015r., wskazującą, że zakażone zwierzęta, ich odchody, pasza i przedmioty zanieczyszczone odchodami stanowią matryce, za pośrednictwem których wirusy te są przenoszone oraz informującą, że od momentu przyjęcia rozporządzenia wykonawczego 750/2014/UE sytuacja epidemiologiczna w państwach trzecich (m.in. w Stanach Zjednoczonych) nie zmieniła się pod względem ryzyka rozprzestrzeniania się tych jelitowych koronawirusów świń, w dniu 8 grudnia 2014r. przyjęte zostało rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 1306/2014/EU zmieniające rozporządzenie wykonawcze (UE) nr 750/2014 poprzez przedłużenie okresu stosowania środków ochronnych w odniesieniu do epidemicznej biegunki świń (Dz. Urz. EU L 351 z dnia 9.12.20104), które przedłużyło obowiązywanie niniejszych środków ochronnych do końca października 2015r.
Powiatowy Lekarz Weterynarii w Obornikach
